W obradach uczestniczyli także komisarz ds. rolnictwa i żywności Christophe Hansen oraz wiceprzewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego Daniel Buda. W Warszawie pojawili się również przedstawiciele Europejskiej Rady Młodych Rolników (CEJA), Komitetu Organizacji Rolniczych Unii Europejskiej (COPA) oraz Generalnego Komitetu Spółdzielczości Rolniczej Unii Europejskiej (COGECA).

Minister Czesław Siekierski podkreślił, że odnowa pokoleniowa w europejskim rolnictwie to nie tylko konieczność – to punkt zwrotny, od którego zależy przyszłość naszych wsi. W rękach młodych leży nie tylko kontynuacja, ale i potencjał do nadania rolnictwu nowej energii, kierunku i sensu.

– Odnowa pokoleniowa to nie tylko wyzwanie – to także ogromna szansa. To szansa na odważną transformację europejskiego rolnictwa, w kierunku sektora bardziej zrównoważonego, cyfrowego i innowacyjnego. To szansa, by młodzi stali się liderami zmian, a nie tylko ich odbiorcami. To szansa na bezpieczeństwo żywnościowe UE – powiedział minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierski.

Szef polskiego resortu rolnictwa podkreślił, że Polska prezydencja w Radzie UE kładzie szczególny nacisk na rolnictwo, które potrafi sprostać wyzwaniom – zarówno rynkowym, jak i klimatycznym. Tylko silny, elastyczny i odporny sektor zapewni Europie realne bezpieczeństwo żywnościowe. Warunkiem tego jest otwartość na nowoczesność i innowacje – nie jako cel sam w sobie, lecz jako fundament trwałej konkurencyjności.

Uczestnicy dzisiejszych obrad podkreślali, że odnowa pokoleniowa, to kluczowa kwestia dla przyszłości Wspólnej Polityki Rolnej, a młodzi rolnicy muszą być partnerami w jej tworzeniu. Przedstawiciele młodego pokolenia zaznaczyli, że zależy im na współpracy i wymianie wiedzy.

Zmiany demograficzne wyzwaniem dla przyszłości europejskiej wsi

Większość państw UE cechuje coraz niższa zastępowalność pokoleń, a trend ten jest silniej zauważalny na terenach wiejskich, szczególnie tych oddalonych od większych ośrodków miejskich, także tam, gdzie rolnictwo ma duże znaczenie gospodarcze. 

Przeciwdziałanie niekorzystnym skutkom obecnej sytuacji demograficznej oraz dostosowanie się do nich jest konieczne dla utrzymania żywotności obszarów wiejskich i prowadzenia produkcji rolnej w sposób zapewniający jej opłacalność, konkurencyjność i zrównoważenie. Powodzenie odnowy pokoleniowej w rolnictwie jest warunkiem utrzymania europejskiego modelu rolnictwa, opartego często na gospodarstwach rodzinnych, dążącego do konkurencyjności, ale również poszanowania środowiska. 

Rolnictwo musi być nowoczesne i innowacyjne, a to właśnie młodzi rolnicy najchętniej restrukturyzują gospodarstwa i wdrażają innowacyjne rozwiązania.

Nie tylko WPR – potrzebne kompleksowe wsparcie dla młodych rolników

Uczestnicy dzisiejszych obrad podzielili się swoimi refleksjami o tym, w jaki sposób wymiana pokoleniowa może wpłynąć na wdrożenie innowacji oraz jak innowacje przyczynią się do wymiany pokoleniowej w rolnictwie. Ministrowie zwrócili także uwagę na to, że odnowa pokoleniowa musi być przekrojowym priorytetem WPR i innych polityk UE.

Zwrócili uwagę na to, że odnowa pokoleniowa jest zależna od przyszłej WPR i odwrotnie. Jeżeli przyszła polityka rolna nie będzie odpowiadała na potrzeby młodych, nie pozostaną oni na obszarach wiejskich. Nie będzie innowacyjnego rolnictwa bez młodych rolników. 

– Uważam, że WPR już teraz odgrywa kluczową rolę we wspieraniu odnowy pokoleń na europejskiej wsi. W planach strategicznych WPR 8,5 mld euro przeznaczanych jest na wsparcie dla młodych rolników, w tym na pomoc dochodową i inwestycyjną. Dzięki niej do 2027 r. 377 tys. młodych rolników powinno przejąć zarządzanie na gospodarstwach – powiedział komisarz UE ds. rolnictwa i żywności Christophe Hansen.

Ministrowie omówili działania, jakie ich zdaniem są najbardziej skuteczne, aby zachęcić młode osoby do pozostania lub zamieszkania na obszarach wiejskich i podjęcia tam pracy. Transformacja pokoleniowa, o której była mowa dziś w Warszawie, jest mocno powiązana z innowacyjnością, ale też z edukacją i instrumentami ułatwiającymi start. 

Wielu spośród uczestników debaty podkreślało, że odnowa pokoleniowa nie może się dokonywać wyłącznie w ramach WPR. Potrzebne są działania systemowe, łączące politykę rolną z edukacją, cyfryzacją, infrastrukturą społeczną i finansami publicznymi. Dla młodych atrakcyjny musi być nie tylko sektor rolny, ale i obszary wiejskie. Tylko wtedy stworzymy warunki, które zachęcą młodych ludzi do wyboru życia i pracy na wsi.

Należy stworzyć cały pakiet działań w zakresie: infrastruktury, opieki medycznej, edukacji. Ważne są także działania wspierające rodziny, dostęp do żłobków i przedszkoli na terenach wiejskich.

Ministrowie jako jedno z największych wyzwań wskazali też dostęp młodych rolników do ziemi i kapitału oraz przeciwdziałanie spekulacjom cenowym. Zwrócili także uwagę na potrzebę uproszczenia przepisów w zakresie przekazywania gospodarstw. 

– Musimy w tej perspektywie myśleć o odpornym rolnictwie i bezpieczeństwie żywnościowym. Wspomina o tym w Wizji rozwoju rolnictwa komisarz Christophe Hansen. Wierzę, że wnioski płynące z dzisiejszej dyskusji będą wkładem w prace służb KE nad unijną Strategią Odnowy Pokoleniowej – dodał minister Czesław Siekierski.

Dowiedz się więcej

Zobacz materiały informacyjne Rady na temat: Wspólna polityka rolna bez tajemnic, Zasady finansowania WPR (2023–2027), Bezpieczeństwo żywnościowe i przystępność cenowa żywności, Strategia „Od pola do stołu”, Unijna polityka handlowa.

Strona tematyczna: Żywność i rolnictwo.

Strona wydarzenia: Informal meeting of agriculture ministers 15-17/6

Galeria zdjęć: 17/06/2025 Warsaw | Informal meeting of Agriculture Ministers | Flickr

Nadchodzące formalne spotkanie Rady AGRIFISH: Agriculture and Fisheries Council 24/6